Dwa tygodnie z serialem wszech czasów

Jako że ostatnie dwa tygodnie spędziłam głównie w pozycji horyzontalnej (co pozytywnie odbiło się na liczbie postów), miałam okazję przypomnieć sobie pięć sezonów "Ostrego dyżuru". I po raz kolejny przekonać się, dlaczego do pewnego momentu był to jeden z najlepszych seriali wszech czasów. Do pewnego momentu, bo z czasem główni bohaterowie zostali powymieniani na młodszych (i być może ładniejszych), znikł nie tylko piękny i niepokorny doktor Ross (George Clooney, na wypadek gdyby ktoś nie pamiętał), ale też ta pani:

bez której nie było już tak fajnie. Do tego tragedie dotykające głównych bohaterów i skutecznie wymazujące ich twarze z czołówki stały się nazbyt częste i momentami wydumane (rak mózgu, atak niezadowolonego z opieki psychotyka, pożary, spadający prosto na szefa szpitala helikopter, którego śmigło parę miesięcy wcześniej pozbawiło go ręki), sytuacje powtarzalne (swojego czasu zabawiałyśmy się z Gosią liczeniem opadniętych płuc - w późniejszych sezonach występowały niemal u wszystkich pacjentów przywożonych z wypadków), a serial po prostu zaczął nudzić.

Ale początki były wręcz genialne. Niby "Ostry dyżur" toczy się w dość zamkniętym środowisku lekarzy, pielęgniarek, paramedyków i strażaków, i skupia się głównie na zagadnieniach medycznych i relacjach między wymienionymi (nie tylko zawodowych), ale liczba tematów i dylematów moralnych, które jego twórcom udało się przemycić, jest imponująca. Oprócz dość oczywistych rzeczy jak eutanazja, respektowanie życzeń pacjentów, aborcja, śmierć dzieci, opieka nad starszymi osobami, HIV/AIDS, pojawia się tam szereg kwestii związanych z uprzedzeniami - ze względu na rasę, płeć, orientację psychoseksualną, klasę społeczną, niepełnosprawność itd., itp. I choć na "prawdziwy" wątek tematyczny trzeba było czekać do ósmego sezonu (kiedy to pojawia się Elizabeth Mitchell, która swojego czasu kręciła z Angeliną Jolie w "Gii"), to nieheteroseksualni bohaterowie pojawiają się już w pierwszych odcinkach serialu. Jako pacjenci - nie tylko w kontekście HIV/AIDS (to lata 90.), ale też chociażby homorodzicielstwa - i jako pracownicy i pracownice szpitala i okolic - naliczyłam trzy lekarki, strażaczkę i strażaka oraz pielęgniarza (pełen wypas!). W momencie, kiedy robi się pełnotematycznie (czyli ruda i wredna Kerry Weaver wiąże się najpierw z psycholożką, a potem ze strażaczką), automatycznie pojawiają się też znane i lubiane tematy jak problemy z coming outem, homofobia, a potem walka o dziecko z rodziną jego biologicznej matki (po śmierci tejże).

Niesamowita (z mojego punktu widzenia, bo być może dla widzów ze Stanów było to dość zwyczajne) była otwartość "Ostrego dyżuru". Wszystko, co pozornie inne, dziwne, nienormatywne tam jest traktowane zupełnie zwyczajnie. A jeżeli są momenty, kiedy tak naprawdę nie wiadomo, czy daną sytuację czy zachowanie bohaterów interpretować na plus czy minus, to dotyczą one wyłącznie dylematów moralnych związanych z najtrudniejszymi aspektami opieki nad pacjentem, nigdy zaś rzeczy związanych z akceptacją różnorodności.

Wielka szkoda, że w Polsce nie potrafimy robić tak mądrych i dających do myślenia seriali (które przy okazji zapewniają sporą dawkę emocji i po prostu, mimo całego dramatyzmu, rozrywki). W latach 90. w jakimś tam stopniu tę rolę pełnił "Klan" - proszę się nie śmiać, mimo całej głupoty tej telenoweli zrobiła ona całkiem sporo dla oswojenia tematu HIV/AIDS czy akceptacji osób niepełnosprawnych umysłowo. Wprawdzie od paru dobrych lat nie jestem na bieżąco z naszymi telebzdurami, więc może coś mnie ominęło, ale mam wrażenie, że wiele jeszcze czasu upłynie, nim pokusimy się o produkcję nie tylko wciągającą, ale przy okazji rozwalającą ileś tam stereotypów. A szkoda, bo jak nie lubię telewizji, tak wiem, jak wiele dla kształtowania społecznych postaw potrafi zrobić.