Sherlocked

Skusiłyśmy się w końcu na miniserial BBC "Sherlock". Dwa sezony (po trzy dziewięćdziesięciominutowe odcinki w każdym) obejrzane w kilka dni, na kolejny przyjdzie poczekać do 2013. Jak dobrze pójdzie.

Mimo ogromnej sympatii do Roberta Downeya Jr. nie jestem szczególną fanką ostatniej kinowej wersji przygód Sherlocka Holmesa. I to bynajmniej nie dlatego, że Guy Ritchie dość swobodnie poczyna sobie z oryginałem, bo to akurat żaden grzech. Po prostu za dużo tam efektów, za mało suspense'u. To, co udało się z tą historią zrobić BBC jest o niebo ciekawsze. I to chyba niezależnie od tego, czy się opowieści Doyle'a zna i lubi, czy niekoniecznie. Choć z pewnością dla tych, co czytali i jeszcze co nieco pamiętają, serial jest o tyle ciekawszy, że mogą bawić się nie tylko fabułą, ale też nawiązaniami i do samego Doyle'a, i do wcześniejszych adaptacji jego powieści.

Nowy, usytuowany we współczesnym Londynie, "Sherlock" początkowo wygląda na coś na pograniczu "CSI: Los Angeles" i innych takich i "Dr. House'a". Benedict Cumberbatch jako Holmes jest tyleż genialny, co irytujący w swojej wszechwiedzy i świadomości swojego geniuszu. Przy okazji jest też zupełnie pozbawiony empatii. Policja go nienawidzi, ale musi korzystać z jego usług, klienci dają się obrażać, bo jak on im nie pomoże, to nikt im nie pomoże, John Watson (Martin Freeman, czyli niedługo Bilbo, a niedawno Arthur Dent w słabiutkiej adaptacji "Autostopem przez Galaktykę") wybacza mu robienie z siebie to chłopca na posyłki, to obiekt eksperymentów, to kogoś, czyje spojrzenie jest pomocne tylko dzięki jego ograniczoności. Ba, dość szybko staje się głównym apologetą i PR-owcem Holmesa za sprawą bloga, na którym opisuje ich przygody. Gdyby tak miało być przez te wszystkie odcinki, to byłoby, cóż, średnio. Szczęśliwie nie jest. I dzięki poczuciu humoru twórców, i dzięki temu, że i Sherlock popełnia błędy (a że jest, że zacytuję Dumbledore'a z "Harry'ego Pottera", wielki, to i jego błędy są odpowiednio większe i mają gorsze konsekwencje), i dlatego, że dość szybko się okazuje, że całą tę historię można czytać też na odwrót - że nie tyle Watson, Lestrade czy pani Hudson (gospodyni Holmesa) są zależni od Sherlocka, co on nie istnieje bez nich. Swoje robią też bardzo mroczna niekiedy atmosfera i gry z powieściowymi intrygami - pies Baskerville'ów jako efekt tajnych eksperymentów służb specjalnych, studium w różu zamiast studium w szkarłacie czy w końcu zupełnie inna wersja wodospadu Reichenbach.

Naszemu superbohaterowi, jak to z superbohaterami bywa, zdarza się trafić na kogoś, kto potrafi nieźle w jego życiu zamieszać. Jak Irene Adler. Oraz - oczywiście - główny oponent Sherlocka Jim Moriarty (Andrew Scott). To zdecydowanie moja ulubiona postać serii. Król przestępczego półświatka i król chaosu, nie mam pojęcia, czy przez przypadek, czy celowo nawiązujący do Jokera w wydaniu Heatha Ledgera czy do Człowieka Zagadki (również "Batman", choć nie ten). Równie jak oni przerażający, groteskowy, a zarazem zagubiony. Wierzący nie tyle w finezję (choć potrafi kreować niezłe zagadki), co w przemoc i zastraszanie. Ostatni odcinek drugiej serii to właśnie rozgrywka między Moriartym a Holmesem. Finału nie zdradzę, kto czytał, ten wie.

Na koniec - słówko o podtekstach. Robienie z Holmesa i Watsona pary to jedno z ulubionych zajęć co poniektórych twórców fanfików. Twórcy serialu zdaje się że podchwycili pomysł, i to z dużą dozą przekory. Watson, mimo skromnej postury, robi za naczelnego łamacza niewieścich serc. A Sherlock? Ha, tego nie wie nikt, szczególnie gdy czuły gest w kierunku Irene Adler okazuje się być mierzeniem pulsu, a John co rusz się zastanawia, jak to właściwie z Sherlockiem jest i przynajmniej kilkukrotnie go zapewnia, że, niezależnie od tego, jak jest, dla niego nie jest to absolutnie żaden problem. Czyli - każdy może sobie zinterpretować tę historię po swojemu i każdemu jest miło. A purystom i purystkom zawsze pozostaje smaczek w postaci Irene Adler, która tu akurat uwodzi nie króla, a dziewczynę z królewskiej rodziny.