Ja, szkodliwe ekstremum

Parę dni temu dowiedziałam się (z komentarzy pod już polecanym tekstem o SLD na Homikach), że moje poglądy kwalifikują mnie do kategorii "szkodzące środowisku ekstrema". Choć lubię o sobie myśleć jako o radykałce, to, gdy się nad tym głębiej zastanowić, ani nie piszę, ani nie robię nic szczególnie ekstremalnego (bo chyba trudno za takie uznać zwyczajowe czepialstwo czy udział w tak grzecznych akcjach jak "Miłość nie wyklucza"). Autorowi wspomnianego komentarza chodziło zapewne o moje (śmiem twierdzić, że nieszczególnie oryginalne) podejście do polityki, a konkretnie o brak zaufania do SLD i postulat, by nie chować głowy w piasek, gdy przedstawiciele tej partii robią coś przeciw nam, a wręcz przeciwnie - krytykować, zwracać uwagę, domagać się wyjaśnień, słowem pokazywać, że jesteśmy, wymagamy i nie damy się omamić ładnymi słówkami czy PR-owymi zagrywkami jak wywieszanie tęczowej flagi na ratuszu w dzień Parady Równości czy obecność różnych komitetach honorowych. Co zabawne, taki - uniżony - stosunek do partii, której działalność na naszą rzeczy ogranicza się (głównie i ostatnio, bo trzeba rzecz jasna oddać sprawiedliwość takim osobom jak Izabela Jaruga-Nowacka, Joanna Sosnowska czy Maria Szyszkowska) do pustych deklaracji, nazywa się pragmatyzmem. Jak dla mnie to nie pragmatyzm, a... no, nieważne, jak zwał, tak zwał, pytanie, skąd taka postawa się bierze.

Pomysł numer jeden - z optymizmu. Bo choć mnie, starej cyniczce, trudno uwierzyć w jakiekolwiek, nawet dość proste w realizacji, obietnice składane przez polityków, to z pewnością istnieje ileś tam osób, które głęboko wierzą, że oni chcą dobrze i naprawdę zależy im na ich wyborcach, a nie jedynie na ich głosach. I oby mieli rację, naprawdę, w tym przypadku niczego nie chciałabym bardziej niż się mylić. Numer dwa - ze strachu. O tym już kiedyś pisałam, i to pewnie kilka razy - strach to potężna siła napędowa i usprawiedliwienie nawet zupełnie irracjonalnych decyzji. Ze strachu przed Kaczyńskim wybraliśmy "mniejsze zło" w postaci obecnego prezydenta. Ze strachu, że SLD nas "opuści", odpuszczamy sobie głośną krytykę tego ugrupowania. Ze strachu, że społeczeństwo nas "znielubi", protestujemy przeciw naszej własnej obecności w przestrzeni publicznej (vide krytyka parad czy akcji "Miłość nie wyklucza" w samym "środowisku"). Numer trzy - z lenistwa. Bo najłatwiej jest nie robić nic. Uznać, że od stanowienia prawa są politycy, od walki o zmiany organizacje pozarządowe, a nasza rola ogranicza się od okazjonalnego postawienia krzyżyka na karcie do głosowania i przeznaczenia procenta od podatku na szczytny cel. Numer cztery - z poczucia bezsilności i braku wiary w to, że możemy coś zdziałać. Bo co może jednostka w blisko czterdziestomilionowym państwie? Albo i sto czy dwieście jednostek. Co można zrobić bez pieniędzy, mediów czy szerokiego poparcia społecznego? Numer pięć - z obojętności. Skoro mnie, jednostce, jest w sumie dobrze, to tak naprawdę nie zależy mi na zmianach. Jasne, że może być lepiej, ale ja sobie i tak poradzę i mogę spokojnie, z założonymi rękami, na owo "lepiej" poczekać.

A tych pomysłów jest ze czterdzieści (że sparafrazuję poetę), wszystko jednak sprowadza się do jednego - bierności. Różnie usprawiedliwianej, albo nawet i zupełnie nieusprawiedliwianej, bo przecież to rzecz jak najbardziej zwyczajna i nie ma się z czego tłumaczyć. Ewentualnie jeszcze można dać tym, co to nie chcą być bierni, kilka dobrych rad. Zróbcie to inaczej. Zaangażujcie się gdzieś indziej. Nie szkodźcie, nie krzyczcie, nie wychylajcie się. Lub się odciąć: nie w moim imieniu. Nie ukrywam (prawda?), przechodzę ostatnio renesans fascynacji pojęciem "postawy obywatelskiej". Rozumianej jako poczucie odpowiedzialności za to, co się dzieje w społeczeństwie, w którym żyję. I, szczerze mówiąc, nie widzę w tym nic ekstremalnego, za to czymś przedziwnym jest dla mnie uznawanie takiego podejścia za niebezpieczne. Zarozumiałe - być może. Śmieszne - czemu nie? Naiwne - zapewne. Mimo wszystko jednak jest mi to bliższe niż bycie niczym ci carscy chłopi ze słynnego już felietonu Sierakowskiego.