Niehigieniczny PRL

"Jak mam o siebie dbać w PRL-u? Jak sobie poradzić bez odżywki najnowszej generacji, bez depilatora i mikrodermabrazji? Te pytania nie dają mi spokoju, od kiedy na nocnych pogaduchach z przyjaciółmi zobaczyłam rząd ogolonych kobiecych nóg. Ja swoich nie golę od paru tygodni." Oto początek artykułu, który przeczytacie tu. Jest to fragment książki napisanej przez dwójkę młodych ludzi, którzy przeprowadzili "niesamowity" eksperyment i przenieśli się w czasie do lat 80. ubiegłego stulecia. Gdyby chociaż użyli wehikułu czasu, ale nie. Zamieszkali w M-3 (dla nieuświadomionych - dwa pokoje z kuchnią), on zapuścił wąsy, a ona przestała golić nogi i zrobiła sobie trwałą. O swoich przeżyciach napisali książkę "Mój mały PRL".

Już po przeczytaniu tego wstępu powinnam rozsądnie i z dbałością o swoje zdrowie (stres mi wyjątkowo szkodzi) zarzucić czytanie. Ale nie. I mam za swoje. Otóż dowiedziałam się z lektury, że kobiety w latach 80. wszystkie bez wyjątku miały trwałą, chodziły w bistorowych sukienkach, nie goliły nóg i pach, podczas okresu używały tylko waty, bo nie było podpasek ani tamponów, nie używały dezodorantów, bo ponoć też ich nie było, używały za to jakichś tragicznych śmierdzących szamponów. Generalnie wszyscy śmierdzieli.

Przeczytałam raz, przeczytałam drugi raz i się przeraziłam, że moja choroba i związane z nią problemy z pamięcią są poważniejsze niż myślałam. Skonsultowałam się więc nie tylko z Ewą (chociaż gówniara – czułe określenie mojego brata – ale co nieco z lat 80. pamięta), ale także z moją rodziną. Oto jak według rodu Rawińskich wyglądała sytuacja:

Oprócz braku towarów związanego z zawirowaniami na początku lat 80. XX wieku (strajki, stan wojenny), później nie było tak źle. Tampony (OB) i podpaski (bodajże Bella i o zgrozo bez skrzydełek; tak na marginesie, „fruwające” podpaski pojawiły się na świecie w 1994 roku) były dostępne zarówno w aptekach, jak i w kioskach Ruchu. Nie wiem, jak tampony, ale podpaski, chociaż miały klej, i tak się przesuwały. Fakt, było to dość niewygodne i nierzadko krępujące, kiedy podpaska próbowała wydostać się ze spodni od strony czterech liter.

Szampony pamiętam firmy Pollena – brzozowy i rumiankowy. Później pojawiły się jakieś zagraniczne, ale po początkowym zachwycie wróciłam do naszych rodzimych. Nie dostawałam po nich łupieżu.

Dezodoranty. Fakt, chyba był z nimi jakiś problem, ale do dzisiaj pamiętam jeden z nich, polskiej produkcji, w atomizerze, którego zapach mnie zniewolił. Niestety nazwy nie pamiętam, jedynie to, że żadne 8x4 czy mityczne już fawkulce nie było go w stanie pobić. A skoro przy pachnidłach już jesteśmy, to właśnie w tych czasach dostałam swoje pierwsze perfumy marki Opium, a moja rodzicielka wzdychała do niedostępnych dla niej finansowo, a stojących na sklepowych półkach perfum Channel 5. Oczywiście były też słynne perfumy Biały bez – wyjątkowe paskudztwo.

Proszki do prania z tamtych czasów to IXI, OMO i E. U nas używany był ten pierwszy. Celem zmiękczania tkanin rodzice dosypywali wiórków szarego mydła. Jakoś nie pamiętam, abym drapała się po nich jak po obecnych proszkach. A co do ich możliwości, napiszę tylko, że talenty pralnicze mojej matki można zobrazować dowcipem: "Kochanie, zobacz, twoja koszula jest śnieżnobiała po praniu. – Dziękuję najdroższa, ale wolałem, jak była w paski".

Mydło najbardziej lubiłam dziecięce i na szczęście było ono dostępne. Inne też, ale pachniało zielonym jabłuszkiem, fuj.

Nogi i pachy goliłam maszynką ojca, który, zaciąwszy się po raz kolejny, kazał mi albo używać zużytych żyletek, albo kupić swoje własne. Dla świętego spokoju i całej twarzy mojego taty tak też uczyniłam - udało mi się z trudem zdobyć własne. Coś szybko znikały, ponieważ tatuś mi je podkradał.

Fakt, ludzie śmierdzieli potem. Co ciekawe, mając teraz dużo, dużo i jeszcze raz dużo większą różnorodność środków do higieny osobistej, również śmierdzą.

Co do strojów i sukienek z bistoru. Osobiście byłam abnegatką, ale jako że uczulały mnie wszystkie sztuczne tkaniny, musiałam nosić bawełnianą bieliznę i ją nosiłam. Za to moje znajome z liceum chodziły naprawdę fajnie i gustownie ubrane. A fryzury były różnorakie. Trwałe jakoś mi się po oczach specjalnie nie rzuciły, a uwierzcie, zwracałam na to uwagę.

Jasne. Czasy PRL to nie był raj. To czas w najlepszym wypadku gorzkiej czekolady i wyrobów czekoladopodobnych. Ale irytuje mnie fakt, że ktoś, a dokładniej dwoje ktosiów (nazwisk nie wymieniam celowo, bo litościwa jestem) opisuje swój durny eksperyment bez przeprowadzenia rzetelnego rozeznania i na podstawie opinii jednej sąsiadki. Wyobraźcie sobie, że podobne im osobniki na początku XXII wieku, opierając się na podobnych przesłankach, będą chciały opisać nasze czasy. I wyjdzie im na przykład, że kobiety były spalone na solarium, pachniały konglomeratem podrobionych perfum znanych marek i ostrych dezodorantów z antyperspirantem, zaopatrzone były w zestaw tipsów, ubrane w minispódniczki zrobione ze skóry z węża strażackiego, bluzeczki odsłaniające pępek i kurtki ze sztucznym futerkiem, i wymalowane jak ściana z graffiti. Mężczyźni zaś chodzili w dresach, a na szyi nosili złote łańcuchy. Tylko smród przebijający spod perfum i wody kolońskiej pozostanie ten sam.

Ech.

PS A produkty firmy o wdzięcznej nazwie Biały Jeleń dotąd niepodzielnie królują w naszej łazience.

Fot. bialyjelen.pl