Będąc młodą studentką

Pierwszą ankietę do pracy magisterskiej na temat osób nieheteroseksualnych wypełniłam kilkanaście lat temu. To były czasy niemal przedinternetowe (to znaczy internet był, ale mało kto miał do tego cuda techniki dostęp z domu), tak że jednym sposobem zbierania danych była poczta pantoflowa i chodzenie po klubach. A jako że autorka wspomnianej magisterki za obiekt analizy obrała wyłącznie lesbijki i kobiety biseksualne, a rzecz się działa w Trójmieście, to w grę wchodził jedynie Kogiel Mogiel. To tak gwoli smaczków historycznych. Wracając do tematu, teza jej pracy była taka, że kobiety niehetero są bardziej agresywne niż hetero. Po podliczeniu wyników wszystkich 37 ankiet (cóż za próba badawcza!) wyszło, że, a i owszem, są, o jakieś 0,3 procent czegoś. Co było do udowodnienia.

Choć było to już kilka lat po tym, jak swoje wieloletnie badania kobiet nieheteroseksualnych uwieńczone pracami magisterską i doktorską rozpoczęła Alicja Długołęcka, to studentów i studentek chwytających się za osoby nieheteronormatywne było wtedy stosunkowo niewiele. Lub też słyszało się o nich niewiele, wszak były to czasy przedinternetowe. Ale, jak widać na opisanym przykładzie, już wówczas zdarzały się prace, cóż, średnio mądre i średnio rzetelne badawczo.

Z czasem próśb o wypełnienie ankiety, wzięcie udziału w wywiadzie i innych takich przybywało (z pewnością i wam udało się trafić na niejedną). I zdarzało mi się wypełniać, rozmawiać i tak dalej, wszak młodym naukowczyniom i naukowcom pomóc trzeba - czasami również uściślić, o czym właściwie chcą pisać i co pragną udowodnić. Wczoraj mi się jednak przelało. I odechciało uściślać i pomagać. Na fejsową stronę MNW ktoś (przez litość nie napiszę, kto) wrzucił takie coś:

Pomóżmy dla Aleksandry która chce obalić wszelkie mity krążące w koło na temat homoseksualizmu. Jest studentką psychologii, i Potrzebuje bardzo dużej ilości wypełnionych ankiet które są mi niezbędne do opracowania tematu o tożsamości osób homoseksualnych. Wszystkim chętnym, którzy wypełnią ankietę chętnie pod koniec maja pokaże ową pracę. Z góry dziękuję za pomoc. 

Koszmarek, prawda? Fakt, że część błędów powstała za sprawą osoby, która postanowiła rozpowszechnić ogłoszenie kolejnej psycholożki in spe, ale "chce obalić wszelkie mity krążące w koło", "duża ilość wypełnionych ankiet" i "chętnym chętnie" było i w oryginale. Z (nieco chorej, przyznaję) ciekawości kliknęłam w link do ankiety i załamałam się do reszty. Oprócz bezsensownego i jakże popularnego skrótu "tyś" i standardowych pytań spod znaku: kiedy się ujawniłaś/eś, czy akceptujesz swoją orientację, czy otoczenie o tobie wie i jak zareagowało, jeżeli wie, jest tam ileś kwiatków spod znaku "czy wiesz, co to jest tęczowa flaga i ile ma kolorów" (nie jestem pewien, ale zapewne jest to flaga w kolorach tęczy - podpowiedział mi Ray), "czyim symbolem jest Lambda, a czyim Labrys" (ojeju, nie wiem, Wiki, pomóż), "kogo symbolizuje różowy, a kogo czarny trójkąt" (Wiki, naprawdę pomóż!) oraz "czy określenia typu pedał, lesba, ciota prosperują w twoim środowisku" (no "ciota" ostatnio za sprawą Palikota prosperuje nieźle, reszta to biedniutka jest). Do tego trzeba było jeszcze zaznaczyć, czy filmy o parach homoseksualnych lubi się tak samo jak o heteroseksualnych (co to u licha jest "para homoseksualna"?! I czy filmy o singlach też się liczą?) oraz wymienić ulubione kolory (czerwony, biały, zielony oczywiście!).

Nie znam się na metodologii badań, nie podejmuję się więc oceniać tej ankietki z tej strony (choć intuicja, której rzecz jasna nie posiadam, mówi mi, że nie jest dobrze), za to na tożsamościach i mitach "krążących w koło" trochę jednak tak. Przynajmniej na tyle, by stwierdzić, że przyszła adeptka psychologii, delikatnie mówiąc, nie odrobiła lekcji. A mniej delikatnie - nie ma pojęcia, co bada, o co pyta i co ma jej z tego wyjść. Że co, że geje lubią różowy, a lesbijki purpurowy? A może właśnie nie lubią? Tak, nie lubią, mit obalony, hura! No to kolejny - Labrys. Pięćdziesiąt procent lesbijek nie wie, co symbolizuje. Czyli to stereotyp. Świetnie! Itd. A najgorsze jest to, że autorka owej ankiety pewnie i tak dostanie swoje zaliczenie. No chyba że trafi na sensownego wykładowcę lub wykładowczynię.

Nie wiem, czy zdarza się tu zaglądać akademickiej braci (i siostrom), która planuje lub już pracuje nad kolejnymi przełomowymi i obalającymi wszystko, co się da, badaniami. Jeżeli tak, to mam ogromną prośbę. Zanim wyślecie swoją ankietę w świat, pokażcie ją komuś. Zróbcie minibadania i minikonsultacje. No chyba że zależy wam wyłącznie na tym, by zaliczyć kolejne zajęcia. Wtedy nie dorabiajcie do tego, co robicie, ideologii i nie piszcie o obalaniu "wszelkich mitów krążących w koło". Albo chociaż piszcie bez błędów.

PS Tak, wiem. Zdarzają się prace rzetelne, przemyślane i świetne metodologicznie. I pewnie jest ich całkiem sporo. Być może nawet takie koszmarki jak opisany wyżej to margines marginesu. Ale zdecydowanie lepiej by było, gdyby nie zdarzały się w ogóle.